Van Verontwaardiging naar Bewustzijnsgroei

Waarom de visual van Wilders ons uitnodigt tot méér dan een juridische reflex

Ergens, diep in het ruisen van het nieuws, hoor je soms een andere toon.
Niet het scherpe van woorden die snijden,
maar een onderstroom die vraagt: Wat zien we werkelijk? En wie willen we zijn?

Op 4 augustus 2025 verscheen er op X een beeld van Geert Wilders: twee gezichten, ieder half zichtbaar.
Links een jonge blonde vrouw, gelabeld met PVV.
Rechts een oudere vrouw met hoofddoek, gelabeld met PvdA.
Daaronder de boodschap: “Aan u de keuze op 29/10.”

Het internet ontplofte.
Meer dan 12.500 meldingen bij Discriminatie.nl. Aangiftes. Woede. De roep om juridische stappen.

Maar… wat als we dit beeld niet alleen zouden bekijken vanuit regels en overtredingen?
Wat als we er ook naar zouden kijken als een signaal — een spiegel — voor waar we als samenleving staan?

 

🌀 Spiral Dynamics – een lens voor bewustzijn

Spiral Dynamics beschrijft de lagen van menselijk bewustzijn: van puur overleven tot holistisch, verbonden denken.
Elke laag (kleur) heeft zijn eigen waarden, drijfveren en manier van reageren.

  • Eerste bandbreedte (beige t/m groen): overleven, veiligheid, orde, succes, inclusie.
  • Tweede bandbreedte (geel en turkoois): bewustzijnsgroei, systeemdenken, heling.

Wanneer we deze lens gebruiken, wordt zichtbaar waarom mensen zo verschillend reageren op precies hetzelfde beeld. En hoe we samen een stap kunnen maken — van verontwaardiging naar verbinding.

 

⚠️ De valkuil van blijven hangen in tekort

Wanneer we reageren vanuit angst, boosheid of groepsidentiteit, blijven we vaak in de eerste bandbreedte bewegen:

  • Verharden we het gesprek
    (🔵 Blauw – orde & moraliteit, 🔴 Rood – macht & impuls)
    Het debat wordt een strijd om gelijk te krijgen in plaats van elkaar te begrijpen.

  • Zetten we maatschappelijke spanningen vast in juridische procedures
    (🟠 Oranje – succes & prestatie, 🔵 Blauw – regels & plicht)
    In plaats van verbinding te zoeken, proberen we via systemen en wetten te winnen.

  • Spelen we het wij-zij-denken in de kaart
    (🟣 Paars – groepsloyaliteit, 🔴 Rood – wij-boven-zij)
    We versterken precies datgene wat de visual oproept: scheiding en wantrouwen.

 

Zo missen we de kans om te groeien als collectief en te bewegen naar 🟡 Geel (integratie & systeemdenken) en 🔵 Turkoois (holisme & eenheid), waar dialoog, integratie en heling centraal staan.

 

🌱 De weg omhoog – Complexe Adaptieve Intelligentie

Wat onze tijd vraagt, is Complexe Adaptieve Intelligentie.
Het vermogen om, in een wereld die snel verandert, bewust en verbindend te handelen.

Dat vraagt:

  • Zelfreflectie: Waarom raakt dit mij?
  • Systeeminzicht: Wat zegt dit over ons als samenleving?
  • Waarde-integratie: Hoe draag ik meerdere perspectieven tegelijk?
  • Relationele sensitiviteit: Hoe verbind ik zonder te veroordelen?

 

Zie ook: Complexe Adaptieve Intelligentie – Leiderschap in een veranderend systeem

 

🧭 Een uitnodiging

De visual van Wilders kan worden gezien als provocatie.
Maar misschien is het óók een uitnodiging.

Een uitnodiging om:

  • niet alleen te reageren, maar te reflecteren;
  • niet alleen te veroordelen, maar te verbinden;
  • niet alleen naar de rechter te stappen, maar ook naar een hoger bewustzijn.

 

Wanneer we boven de lijn gaan leven en werken, zoals ik het noem, ontstaat er ruimte om te verbinden en te helen in plaats van te verharden.

Laat dit beeld niet het slotstuk zijn.
Laat het het begin zijn van bewustzijnsgroei.

 

Misschien is bewustzijnsgroei niet het vinden van één juist antwoord,
maar het openen van een veld waarin meerdere waarheden naast elkaar mogen bestaan.
Waar we de stilte durven toelaten, en in die stilte opnieuw leren zien — elkaar, onszelf, en de zachte draad die ons verbindt.