Inhoud van het boek
Van Onder de Lijn naar Boven de Lijn – hoofdstuk voor hoofdstuk
Van Onder de Lijn naar Boven de Lijn neemt je stap voor stap mee langs de ontwikkeling van leiderschap en de systemische patronen die dat leiderschap beïnvloeden. Elk hoofdstuk werpt licht op een ander aspect van de dynamiek tussen leider, volger en context, en hoe je deze beweging kunt begrijpen, begeleiden en transformeren.
De hoofdstukken bouwen zorgvuldig op, van herkenbare praktijkvoorbeelden naar diepere lagen van bewustzijn, systeeminzicht en leiderschapsgroei.
Op deze pagina's vind je per hoofdstuk een korte toelichting. Zo krijg je direct zicht op de thema’s die aan bod komen, van patronen onder de lijn tot de kwaliteiten van autocratisch, transactioneel, transformationeel, bewust en generatief leiderschap.
Of je nu leider bent, coach, begeleider of simpelweg op zoek naar betekenisvolle verandering: dit boek nodigt uit tot reflectie én actie.
Hoofdstuk 1 – Ascentie: De weg omhoog
Dit hoofdstuk vormt de opmaat voor de rest van het boek. Je maakt kennis met het begrip ascentie als innerlijke, vaak onzichtbare beweging omhoog. Het is een transformatie in bewustzijn die voelbaar wordt in je denken, voelen en handelen. We onderzoeken hoe oude overtuigingen, innerlijke stemmen en diepgewortelde overlevingspatronen het vermogen tot effectief leiderschap van binnenuit kunnen ondermijnen. Spiral Dynamics helpt ons te begrijpen hoe bewustzijn zich ontwikkelt in lagen en fasen. Elke stap omhoog in die evolutie is tegelijk een uitnodiging om terug te kijken: naar je eigen geschiedenis, je pijn en je verlangen. Ascentie draait niet om perfectie, maar om de moed om eerlijk te zijn, tegenover jezelf en anderen; niet over presteren, maar over loslaten. Over de keuze om boven de lijn te leven en te werken, juist wanneer het schuurt. Dit hoofdstuk laat zien: de weg omhoog is tegelijk een weg naar binnen.
Reflectievraag:
Waar in jouw leiderschap of samenwerking ervaar jij spanning of stagnatie en zou het weleens kunnen dat daar juist de uitnodiging tot groei ligt?
Hoofdstuk 2 – De voetsporen volgen
De voetsporen volgen is een persoonlijk en professioneel reisverslag over hoe Spiral Dynamics mijn kompas werd in het begeleiden van leiders en teams. In dit hoofdstuk kijk ik terug op de ervaringen die mijn fascinatie voor leiderschap en volgerschap voedden, soms pijnlijk, altijd vormend. Je leest hoe mijn zoektocht naar rechtvaardigheid, wijsheid en betekenis een taal vond in waardesystemen. Het is een ode aan grondleggers als Clare Graves, Don Beck en Chris Cowan, én aan de moed om zelf richting te geven. Theorie en praktijk raken hier vervlochten met persoonlijke reflectie. Dit hoofdstuk markeert het begin van onze reis samen. Een reis door de lagen van leiderschap, naar de kern van invloed en verbinding.
Reflectievraag:
Welke denkers, voorbeelden of gebeurtenissen hebben jouw kijk op leiderschap gevormd en in hoeverre volg je ze nog bewust?
Hoofdstuk 3 – Van Zelfverhaal naar Bewust leiderschap
Van Zelfverhaal naar Bewust Leiderschap laat zien hoe leiderschap geworteld is in het verhaal dat we onszelf vertellen. In dit hoofdstuk volgen we Theo (een fictieve naam voor een bestaande manager), wiens persoonlijke geschiedenis, gevormd aan de keukentafel van zijn jeugd, doorwerkt in zijn leiderschapsstijl. Familiepatronen, belangen, overtuigingen en innerlijke stemmen blijken bepalend voor zijn gedrag als leider. Wat begon als overlevingsstrategie, wordt zichtbaar als groeipotentieel. Begeleidingsmethoden die menselijke gedrag beschrijven en voorspellingen over gedrag mogelijk maken, zoals Spiral Dynamics, Kernkwadranten en Voice Dialoque, helpen om die onderliggende lagen te duiden. Theo’s verhaal is daarmee ook een spiegel voor de lezer. Want achter elke leider en volger schuilt een mens met een geschiedenis. En juist wie de moed heeft om die onder ogen te zien, kan bewust vooruit.
Reflectievraag:
Hoe beïnvloedt jouw persoonlijke geschiedenis de manier waarop jij leiding geeft?
Hoofdstuk 4 – Spiral Dynamics: de basis
Spiral Dynamics: de basis biedt het fundament voor alles wat volgt in dit boek. Je maakt kennis met een kleurrijk ontwikkelmodel dat zichtbaar maakt hoe mensen denken, voelen en handelen in reactie op hun omgeving. Gebaseerd op het werk van Clare Graves en verder ontwikkeld door Don Beck en Chris Cowan, toont dit hoofdstuk hoe bewustzijn zich ontwikkelt in lagen. Elk waardepatroon heeft zijn eigen logica, kwaliteiten en valkuilen. Spiral Dynamics helpt je begrijpen waarom mensen zo verschillend reageren op dezelfde situatie en hoe leiderschap, groei en verandering daarin verweven zijn. De spiraal is geen oordeel, maar een kompas. Voor wie wil zien wat er speelt, en wat er mogelijk is.
Reflectievraag:
Welke waarden, overtuigingen of gewoontes bepalen vaak jouw keuzes en zijn die nog passend bij de wereld waarin je nu leeft en werkt?